Hipoteką można obciążyć nieruchomość w celu ustanowienia zabezpieczenia rzeczowego. Na jej mocy bank ma prawo dochodzić spłaty roszczeń z nieruchomości, która jest nią obarczona. Pierwszeństwo do spłaty roszczenia może wynikać z tytułu należności alimentacyjnych, wierzytelności zabezpieczonych hipoteką i wpisanych do rejestru zabezpieczeń, należności z tytułu wynagrodzenia.
Zakres zabezpieczenia hipoteką obejmuje, poza kwota kredytu wszelkiego rodzaju odsetki, takie jak za dwa ostatnie lata, nieprzedawniona czy za opóźnienie. Przedawnieni wierzytelności, która została zabezpieczona hipoteką nie ma żadnego wpływu na dociekanie przez bank swoich praw względem niespłaconego długu, a więc dzięki niej wierzyciel jest chroniony przed ewentualnymi skutkami wynikającymi z przedawnienia wierzytelności.
Aby ustalić stan prawny danej nieruchomości dokonuje się tak zwanego wpisu do hipoteki. Gdy ubiegamy się w banku o kredyt, dla którego zabezpieczeniem ma być hipoteka powinniśmy przedstawić w banku kilka dokumentów, a mianowicie są to między innymi wypis z księgi wieczystej, zgodę współmałżonka w formie aktu notarialnego na to aby ustanowić hipotekę, dokument potwierdzający aktualną wycenę takiej nieruchomości oraz wypis z ewidencji gruntów.
Możemy wyróżnić trzy rodzaje nieruchomości. Nieruchomość lokalową będzie stanowiło, na przykład mieszkanie łącznie z garażem, który do takiego lokalu należy. Z kolei nieruchomość gruntowa to wyodrębniona geodezyjnie i oznaczona granicami część powierzchni ziemskiej. Ostatnim rodzajem są nieruchomości budynkowe, czyli wszelkiego rodzaju budowle czy też budynki wchodzące w skład gruntu.
Hipoteka może być zabezpieczeniem dla linii kredytowej rewolwingowej, kredytu w rachunku kredytowym ze stopą oprocentowanie, która jest zmienna czy tez dla kredytu w rachunku bieżącym. Dodatkowo może być ona zabezpieczeniem dla kilku naraz pożyczek i kredytów.
